เรามักได้ยินข่าวการเสียชีวิตของคนรอบข้างที่ป่วยด้วยโรคมะเร็งบ่อยครั้ง แต่ส่วนใหญ่มักจะเกิดขึ้นกับผู้ใหญ่ หรือบุคคลที่มีอายุมาก ทำให้หลายคนไม่คาดคิดว่า เด็ก ก็สามารถป่วยเป็นโรคมะเร็งได้ และสาเหตุการเสียชีวิตของเด็กและวัยรุ่น ที่มากเป็นอันดับต้นๆ ก็เกิดจากการป่วยด้วยโรคมะเร็ง
วันนี้ สามย่านมิตรทาวน์ มีข้อมูลจาก แพทย์หญิงขวัญนุช ศรีกาลา กุมารแพทย์ โรงพยาบาลพริ้นซ์ อุบลราชธานี มาแนะนำถึง สาเหตุ อาการ และวิธีการรักษามะเร็งในเด็ก เนื่องในโอกาสที่วันที่ 15 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมาเป็นวัน มะเร็งเด็กสากล เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจให้กับผู้ปกครอง และผู้สนใจทั่วไป เพราะหากเกิดขึ้นกับบุตรหลานของท่าน จะได้ทำการตรวจรักษาได้ทันท่วงที เพิ่มโอกาสในการรักษาหายมากขึ้น
สาเหตุของโรคมะเร็งในเด็ก
โรคมะเร็งในเด็ก เป็นโรคมะเร็งที่เกิดกับเด็กตั้งแต่อยู่ในครรภ์ของมารดา จนถึงเด็กที่มีอายุไม่เกิน 15 ปี มักเกิดจากจากการกลายพันธุ์ของเซลล์ที่กำลังเจริญเติบโต แต่มีปัจจัยร่วม หรือ ปัจจัยเสริม เช่น อาจเป็นสิ่งแวดล้อม การติดเชื้อ ยาฆ่าแมลง สารพิษที่ปนเปื้อนในน้ำดื่ม การบริโภคของมารดาขณะตั้งครรภ์ และการที่เด็กได้รับรังสีบางชนิดในปริมาณสูง มักจะพบได้ 1 ใน 10 ของโรคมะเร็งในผู้ใหญ่ โดยมะเร็งเม็ดเลือดขาวมากกว่า 50% รองลงมา คือ มะเร็งสมอง มะเร็งต่อมน้ำเหลือง และมะเร็งต่อมหมวกไต ซึ่งมะเร็งในเด็กนั้นนับเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของเด็กและวัยรุ่น
โรคมะเร็งในเด็กแบ่งเป็น 4 ระยะ
อาการแสดงของมะเร็งแต่ละชนิดไม่เหมือนกัน เช่น มีไข้ ซีด เลือดออกผิดปกติ มีก้อน ซึมลง ชัด อ่อนแรง ซึ่งอาการก็มักจะเหมือนความเจ็บป่วยทั่วๆ ไป แต่มักจะมีลักษณะเฉพาะบางอย่าง ต้องอาศัยการตรวจร่างกาย การตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อช่วยในการวินิจฉัย ซึ่งระยะของโรคมะเร็งในเด็กแต่ละชนิดมีรายละเอียดแตกต่างกันไป โดยทั่วไป สามารถแบ่งออกเป็น 4 ระยะเช่นเดียวกับผู้ใหญ่
อาการเบื้องต้นที่พบบ่อย
สำหรับอาการเบื้องต้นที่มักพบได้บ่อยคือ คลำได้ก้อนที่ไม่เจ็บ ที่บริเวณคอ รักแร้ หรือขาหนีบอ่อนเพลีย วิงเวียน เหงื่ออกช่วงกลางคืน กระสับกระส่าย ปวดหลัง ปวดขา ปวดข้อ ปวดศีรษะ มึนงง ฟกช้ำง่าย หรือมีเลือดออกง่าย ต่อมน้ำเหลืองโต ท้องอืดโต มีไข้โดยไม่มีสาเหตุอื่น ตับหรือม้ามโต เบื่ออาหาร น้ำหนักลด เลือดออกตามไรฟัน หรือมีจุดแตงตามผิวหนัง ร่างกายอ่อนแอมีภาวะติดเชื้อบ่อย
โรคมะเร็งในเด็กที่พบได้บ่อย
มีทั้งมะเร็งชนิดเดียวกับผู้ใหญ่และชนิดที่ต่างจากผู้ใหญ่ แต่ส่วนมากชนิดของมะเร็งเกือบทั้งหมดจะเป็นชนิดที่แตกต่างจากในผู้ใหญ่ได้แก่ มะเร็งเม็ดเลือดขาว ซึ่งพบมากกว่า 50% ของมะเร็งทั้งหมด โรคมะเร็งสมอง โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง โรคมะเร็งต่อมหมวกไต อย่างไรก็ตาม หลายปีที่ผ่านมาการรักษามะเร็งในเด็กในประเทศไทยดีขึ้นมาก ผลการรักษาค่อนข้างดีใกล้เคียงกับต่างประเทศ และเมื่อเปรียบเทียบกับประเทศในภูมิภาคเดียวกันนั้นประเทศไทยก็มีประสิทธิภาพดีกว่า
โรคมีความรุนแรงสูง แต่สามารถรักษาหายได้
โรคมะเร็งในเด็กสามารถรักษาด้วยวิธีเดียวกับการรักษาโรคมะเร็งในผู้ใหญ่ คือ การผ่าตัด ให้ยาเคมีบำบัด การเปลี่ยนถ่ายไขกระดูก และการฉายแสง แต่การที่แพทย์จะเลือกวิธีการใดนั้น ขึ้นอยู่กับระยะของโรคมะเร็ง การตอบสนองต่อเคมีบำบัด ชนิดของโรคมะเร็ง อวัยวะที่เป็นมะเร็ง อายุของเด็ก และสุขภาพร่างกายของเด็ก ซึ่งโรคมะเร็งในเด็กมักจะมีความรุนแรงสูง แต่ก็สามารถรักษาหายได้
หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงก่อมะเร็ง
การแพทย์ในปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของการเกิดมะเร็ง ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงจากปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ หรือสารก่อมะเร็ง จากอาหาร น้ำดื่ม และสิ่งแวดล้อมรอบๆ ตัว โดยเฉพาะคุณแม่ที่อยู่ระหว่างการตั้งครรภ์ควรหลีกเลี่ยงสารก่อมะเร็งชนิดต่างๆ เช่น อาหารสำเร็จรูป บุหรี่ และแอลกอฮอล์ และคอยหมั่นสังเกตเด็กหากพบความผิดปกติให้รีบไปพบแพทย์โดยทันทีถึงแม้เราจะยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดของการเกิดมะเร็งในเด็ก แต่หากตรวจพบเร็วก็จะช่วยให้มีโอกาสรอดชีวิต ได้กลับไปสู่อ้อมอกครอบครัวตามเดิม
ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ควรใส่ใจดูแลลูก พาไปพบแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติ รวมถึงอยู่ให้ห่างจากปัจจัยเสี่ยงทั้งหลายข้างต้น หากพบว่าบุตรหลานมีอาการเสี่ยงควรพาไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาตามขั้นตอน
