เป็นเรื่องที่อยากให้ทุกคนได้รับรู้และติดตามกับการคาดการณ์แนวโน้มเทรนด์ที่กำลังเกิดขึ้นในโลก โดยสถาบันออกแบบอนาคตประเทศไทย (Future Innovative Thailand Institute) ได้มีการรายงานการคาดการณ์ เทรนด์ไทยและเทรนด์โลกในอนาคต ที่มีแนวโน้มจะเกิดขึ้น ซึ่งหลายเรื่องเกี่ยวข้องกับคนทำงานและคนวัยเรียนที่ต้องเตรียมพร้อมและเตรียมทักษะใหม่ๆ ไว้ เพื่อรองรับอาชีพและธุรกิจใหม่ๆ ในอนาคตระยะยาว
สำหรับเทรนด์ไทยในอนาคต (Future Foresight) ที่คาดการณ์ว่าจะเกิดขึ้นมีอยู่ด้วยกัน 13 เรื่องหลัก มีอะไรบ้างมาดูกัน
1.ลงทุนอีอีซีเติบโต การย้ายฐานการผลิตของผู้ประกอบการจากจีน ฮ่องกง และญี่ปุ่น สู่โครงการ เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) หรือ อีอีซีใน 3 จังหวัด เป็นส่งผลดีแน่นอนต่อเศรษฐกิจประเทศไทย เห็นได้จากโครงการนี้ก่อนเกิดสถานการณ์โควิด-19 ช่วงระหว่างปี 2561 – 2562 มีการขอรับการส่งเสริมใน EEC วงเงินรวมสูงถึง 1.1 ล้านล้านบาท
2.ท่องเที่ยวไทยฮับอาเซียน ไทยจุดหมายปลายทางท่องเที่ยวของภูมิภาคอาเซียน (Top Destination of ASEAN) มีการประเมินว่าสถานการณ์ท่องเที่ยวจะกลับมาเท่าเดิมภายในปลายปี 2565 หรืออาจเร็วกว่านั้นขึ้นอยู่กับการผลิตวัคซีนและความสามารถเข้าถึงวัคซีนของประชากรโลก
3.มีความเสี่ยงเรื่องค่าแรงกลุ่มที่มีทักษะต่ำ ในกลุ่มแรงงานไทย โดยเฉพาะแรงงานไร้ทักษะที่มีราคาสูงเมื่อเทียบกับประเทศเพื่อนบ้าน ส่วนหนึ่งเนื่องจากในอนาคตประชากรวัยแรงงานของไทยจะลดลง อาจทำให้ต่างชาติเลือกประเทศเพื่อนบ้านเป็นฐานการผลิตในอุตสาหกรรมหนัก (Labor-intensive)
4.เทรนด์ทำงานภาคบริการ คนวัยทำงาน จะทำงานในภาคบริการมากขึ้น หากได้รับการพัฒนาการศึกษาและทักษะอย่างต่อเนื่อง ทำให้แรงงานของไทยส่วนใหญ่จะย้ายจากภาคการเกษตรและอุตสาหกรรมสู่ภาคบริการซึ่งสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจสุด
5.ไทยฮับโลจิสติกส์อาเซียน Thailand as a Land Logistics Hub in ASEAN มีการขยายโครงสร้างพื้นฐานคือ East-west economic corridor และโครงการขยายการขนส่งเชื่อมโยงภูมิภาคอื่น ๆ ในอนาคต
6.อุตสาหกรรมอาหารมุ่งสู่แปรรูปเพิ่มมูลค่า อุตสาหกรรมอาหารจะมีการให้ความสนใจเรื่องอาหารแห่งอนาคต เช่น Plant-based food หรืออาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง การทำเกษตรที่ปลอดภัยและการแปรรูปสินค้าเกษตรเพิ่มมูลค่า
7.อุตสาหกรรมท่องเที่ยวสุขภาพสู่เทคโนโลยีสูง อุตสาหกรรมสุขภาพ การเป็นจุดหมายแห่งการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ การใช้ Telehealth/Telemedicine เพื่อเชื่อมต่อและรักษาผู้ป่วย จึงช่วยลดความแออัดของคนไข้ในโรงพยาบาล
8.อุตสาหกรรมยานยนต์ต้องไปสู่ EV ความไม่แน่นอนของอุตสาหกรรมรถยนต์ เนื่องจากรถยนต์ไฟฟ้ามีการใช้ชิ้นส่วนน้อยลงไม่ต่ำกว่า 70% โดย SMEs ไทยส่วนใหญ่เป็นผู้ผลิตชิ้นส่วน และยังมีความเสี่ยงที่ประเทศไทยอาจไม่ถูกเลือกเป็นฐานการผลิตรถยนต์ไฟฟ้าในอนาคต
9.อุตสาหกรรมที่ต้องจับตามอง แนวโน้มธุรกิจที่เป็นเทรนด์น่าจับตามองจะเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีใหม่ๆ เช่น Startups โดยเฉพาะด้าน Deep tech, Fintech โดยเฉพาะ AI Loan (Ant Finance) Edtech และ Data analytics
10.อี-คอมเมิร์ซยังโตแรง E-commerce และ Cross boarder e-commerce จะมีแนวโน้มเติบโต 15% ต่อปี โดยเฉพาะหลังจากสถานการณ์โควิดรวมถึง Cross-border E-commerce
11.ปัญหาฝุ่น PM2 ยาวไปอีก 10 ปี คนไทยจะต้องอยู่กับปัญหาฝุ่น PM 2.5 ไปอีกอย่างน้อย 10 ปี จนกว่าจะมีการเปลี่ยนรถเป็นรถยนต์ EV 100% (กทม.) รวมถึงต้องไม่มีการเผาวัตถุดิบการเกษตรทั้งในไทยและต่างประเทศ
12.ข้อตกลงการค้าใหม่ๆ การติดตามเรื่องข้อตกลงทางการค้าระหว่างประเทศที่ก้าวหน้าขึ้นเช่น CPTPP และ EU-Thai ส่งผลกระทบต่อการลงทุน และอุตสาหกรรมภายในประเทศ ทั้งในด้านแง่บวกและลบ
13.ความไม่แน่นอนทางการเมือง โดยมาจากเนื่องจากต่างฝ่ายต่างไม่ถอย จึงยังไม่เห็นจุดจบในระยะสั้น ส่งผลโดยตรงต่อเศรษฐกิจ
ส่วนเทรนด์โลกในอีก 10 ปีข้างหน้า ที่คาดการณ์ว่าจะเกิดขึ้นมีอยู่ด้วยกัน 4 เรื่องหลักที่ต้องติดตามได้แก่
1.โรคโควิด-19 ยาวถึงปี 2565 การเกิดโรคระบาดโควิด-19 คาดว่าจะยืดเยื้อถึงอย่างน้อยปี 2565 เนื่องจากความไม่แน่นอนของวัคซีน หากสามารถผลิตวัคซีนสำหรับประชาชนทั่วไปได้ภายในปี 2564 อาจต้องใช้เวลานานกว่าจะสามารถฉีดวัคซีนได้ทั่วโลก
2.สงครามการค้าจีน สหรัฐ โดยสถานการณ์กาารค้าสองประเทศกลายเป็น Tech War โดยเฉพาะเทคโนโลยีกลุ่ม 5G, AI, E-commerce, Automation, และ Biotech รวมถึงมีความไม่แน่นอนของทิศทางนโยบายของอเมริกาภายหลังการเลือกตั้งประธานาธิบดีคนใหม่
3.ประเทศจีนมีเศรษฐกิจเติบโต การขยายตัวทางด้านเศรษฐกิจของจีนที่มีแนวโน้มดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้สามารถก้าวขึ้นมาเป็นเบอร์ 1 ด้านเศรษฐกิจของโลกได้ภายในปี 2572 ด้วยขนาด GDP ของประเทศจีนมีการเติบตัวในระดับสูงอย่างต่อเนื่อง
4.การเติบโตของชนชั้นกลางในประเทศอาเซียน โดยชนชั้นกลางในกลุ่มประเทศอาเซียนจะมีถึงจำนวน 334 ล้านคน ในปี 2572 จากทั้งหมดประมาณ 650 ล้านคน และภายในปี 2592 ประชากรในอาเซียนกว่า 70% หรือประมาณ 500 ล้านจะอาศัยอยู่ในเมือง
เป็นการคาดการณ์เทรนด์ไทยและเทรนด์โลกในอนาคต (Future Foresight) ที่คาดว่ามีโอกาสเกิดขึ้นในระยะยาว และหลายเรื่องเกี่ยวข้องกับด้านเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่จะเข้ามาเกี่ยวข้องกับชีวิตของทุกคน นาทีนี้ เพื่อนๆ ก็อย่าลืมเตรียมเสริมความปังให้แก่ชีวิตและการทำงานด้วยการเพิ่มทักษะใหม่ๆ เพื่อสร้างอนาคตที่สดใสไปพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงใหม่ๆ ที่จะเกิดขึ้น
ขอบคุณข้อมูลจาก : สถาบันออกแบบอนาคตประเทศไทย (Future Innovative Thailand Institute)
